اقمار مشتري
مشتري، چهار قمر بزرگ و تعداد زيادي قمر كوچك دارد(تاكنون 60 قمر شناسايي شده است ). نخستين بارگاليله، در سال 1610، با استفاده از تلسكوپ 20، چهار قمر بزرگ مشتري، ايو(كه از نظر آتشفشاني فعال است)، اروپا، گانيمدا(بزرگترين قمر مشتري،سمت چپ تصوير) و كاليستو را كشف كرد. اين اقمار به نام قمرهاي گاليله شناخته مي شوند.
قمرهاي مشتري(به ترتيب فاصله از مشتري) عبارتند از: متيس،آدراستيا، آمالتيا، تب، ايو، اروپا،گانيمدا(بزرگترين)، كاليستو(دومين قمر بزرگ)، لدا(كوچكترين قمر)، هيماليا، ليسيتيا، الارا، آنانك، كارم، پاسيفايي، سينوپ و بسياري قمرهاي ديگر كه به تازگي كشف شده اند و هنوز نامي براي آنها انتخاب نشده است.
متيس
متيس، نزديكترين قمربه مشتري است. قطرمتيس، 25 مايل(40 كيلومتر) است و در فاصله 79500 مايلي(128000 كيلومتري) مشتري و در حلقه اصلي اين سياره به دور آن مي چرخد. متيس و قمر بعدي، آدراستيا، احتمالا منبع گرد و غبار اين حلقه هستند. جرم متيس، 9 در ده به توان شانزده كيلوگرم است. 294780/0 روز زمين طول مي كشد تا اين قمر يك دور حول مشتري بچرخد. سرعت چرخش آن، از سرعت چرخش مشتري حول محورش بيشتر است. متيس، در سال 1980، توسط استفان سينوت(وياجر2) كشف شد.
|
آدراستيا
آدراستيا دومين قمر نزديك به مشتري است. قطر آدراستيا، 12 مايل(20كيلومتر) است و در فاصله 80000 مايلي(129000 كيلومتري) مشتري و در حلقه اصلي اين سياره به دور آن مي چرخد. آدراستيا و قمر اول، متيس، احتمالا منبع گرد و غبار اين حلقه هستند. جرم آدراستيا، 91/1 در ده به توان شانزده كيلوگرم است. 29826/0 روز زمين طول مي كشد تا اين قمر يك دور حول مشتري بچرخد. سرعت چرخش آن، از سرعت چرخش مشتري حول محورش بيشتر است. آدراستيا، در سال 1979، توسط دي.جويت و اي.دانيلسون(وياجر2) كشف شد.
|
آمالتيا
آمالتيا، سومين قمر نزديك به مشتري و سرخترين جسم منظومه شمسي است. قطر آمالتيا، 83×91×145 مايل(134×146×232كيلومتر) است و در فاصله 112700 مايلي(181300 كيلومتري) مشتري و در حلقه گوسامر اين سياره به دور آن مي چرخد. آمالتيا و تب، احتمالا منبع گرد و غبار اين حلقه هستند. جرم آمالتيا، 2/7 در ده به توان بيست و يك كيلوگرم است. 49817905/0 روز زمين طول مي كشد تا اين قمر يك دور حول مشتري بچرخد(هميشه يك سمت آن رو به مشتري است).آمالتيا بيش ازگرمايي كه از خورشيد مي گيرد، از خود گرما ساطع مي كند. آمالتيا، در سال 1892، توسط ادوارد امرسون برناردكشف شد
.
|
تب
تب، چهارمين قمر نزديك به مشتري است. قطرتب، 56×68 مايل(90×110كيلومتر) است و در فاصله 138000 مايلي(222000 كيلومتري) مشتري مي چرخد. آمالتيا و تب، احتمالا منبع گرد و غبار حلقه گوسامرهستند. جرم تب، 8 در ده به توان هفده كيلوگرم است. 6745/0 روز زمين طول مي كشد تا اين قمر يك دور حول مشتري بچرخد(هميشه يك سمت آن رو به مشتري است). تب، در سال 1980، توسط استفان سينوت(وياجر2) كشف شد.
|
اقمار گاليله
ايو
ايو قمري بزرگ و صخره اي است كه از نظر ولكانيكي فعال مي باشد. ازاين آتشفشان، سولفور مذاب خارج مي شوددر نتيجه سطح مشتري بسيار رنگارنگ است. اين قمر دروني ترين قمر از اقمار چهارگانه گاليله بوده و از نظر بزرگي سومين آنهاست. قطرآن 1942 مايل(3636 كيلومتر) است و تقريبا هم اندازه ماه مي باشد. ميانگين فاصله ايو از مشتري، 220000 مايل(422000 كيلومتر) مي باشد. جرم آن 93/8 در ده به توان بيست و دو مي باشد. 77/1 روز زمين طول مي كشد تا اين قمر يك دور حول مشتري بچرخد. در اطراف مشتري و نزديك مدار ايو، ابر پلاسمايي گردي وجود دارد(پلاسماي ايو ناميده مي شود) كه به علت ميدان مغناطيسي قوي مشتري تشكيل شده است و همانطور كه مي چرخد، يونها را از ايو مي گيرد. ايو مانند يك ژنراتور الكتريكي عمل مي كند. ايو، در سال 1610، توسط گاليله و ماريوس(جداگانه)كشف شد.
شكل : دو انفجار سولفوري در سطح ايو. پيلان پاترا، دهانه آتشفشاني در سمت چپ كه تا فاصله 86 مايلي از سطح، سولفور را پرتاب مي كند.
اول رومر(1710-1644) منجم دانماركي نخستين كسي بود كه در سال 1676-1675 نشان داد كه سرعت نور، محدود است. اول با مشاهده گرفتگي ايو قمر مشتري به هنگام تغيير فاصله مشتري از زمين ، به اين نتيجه رسيد. وي متوجه شد كه دوره چرخش مدار ايو،20 دقيقه اختلاف دارد و نتيجه گرفت كه اين اختلاف بايد به علت فاصله بينهايت زيادي باشد كه نور براي رسيدن به زمين طي مي كند. بر طبق محاسبات وي، سرعت نور حدود 225000كيلومتر بر ثانيه است(در واقع سرعت نور كمي بيشتر از اين حد است و حدود 299792 كيلومتر بر ثانيه مي باشد).
|
اروپا
اروپا ، قمربزرگ، چگال و يخي مشتري است. اروپا، صافترين جسم منظومه شمسي است. سطح آن پوشيده از نشانهايي طويل و متقاطع است(اما كراترهاي اندكي دارد)روي سطح آن اسيد سولفوريك منجمد هم يافت مي شود. . قطرآن كمتر از2000 مايل(3138 كيلومتر) و كوچكتر از ماه است. 55/3 روز زمين طول مي كشد تا اين قمر يك دور حول مشتري بچرخد. يعني فاصله اروپا از مشتري،حدود 420000 مايل(670900كيلومتر) است. جرم آن 80/4 در ده به توان بيست و دو مي باشد. اروپا در سال ، 1610، توسط گاليله و ماريوس(جداگانه)كشف شد.
|
گانيمدا
گانيمدا، قمربزرگتر، خارجي ترويخي مشتري است كه پوشيده از كراترهاي برخوردي و گسلهاي موازي است. . قطر آن حدود3400 مايل(5268كيلومتر) است و در فاصله 664000 مايلي(1070000 كيلومتري) مشتري مي چرخد. گانيمدا داراي ميدان مغناطيسي است و احتمالا هسته اي از آهن مذاب دارد. 75/171 ساعت(15/7 روز زمين) طول مي كشد تا اين قمر يك دور حول مشتري بچرخد. جرم آن، 48/1 در ده به توان بيست و سه كيلوگرم است.گانيمدا، در سال 1610، توسط گاليله و اس.ماريوس(جداگانه)كشف شد. گانيمدا بزرگترين قمر در منظومه شمسي است. به علاوه از سيارات تير و پلوتون هم بزرگتر مي باشد.
|
كاليستو
كاليستو ، قمر بزرگ، يخي، تيره رنگ،كم چگال و خارجي مشتري است كه پوشيده از كراترهاي برخوردي و مواد خارجي است. قطرآن حدود 3000 مايل(4800 كيلومتر) مي باشد و دومين قمر بزرگ مشتري است و تقريبا هم اندازه تير مي باشد. بزرگترين كراترهاي برخوردي منظومه شمسي، والهالا، در كاليستو قرار دارد و داراي لكه هاي درخشاني به عرض 600 كيلومتر مي باشد و حلقه هايي دارد كه تقريبا تا 3000كيلومتري خارج آن قرار دارند. كاليستو، در فاصله 1170000مايلي(1883000 كيلومتري) مشتري مي چرخد. جرم آن، 08/1 در ده به توان بيست و سه كيلوگرم است. 8/400ساعت=7/16 روز زمين طول مي كشد تا اين قمر يك دور حول مشتري بچرخد. كاليستو، در سال 1610، توسط گاليله و اس.ماريوس(جداگانه)كشف شد.
|
لدا
لدا، نهمين و كوچكترين قمرمشتري است. قطرآن،9/9 مايل(16كيلومتر) است و به طور ميانگين، در فاصله 11094000 مايلي(6900000 كيلومتري) مشتري مي چرخد. جرم لدا، 68/5 در ده به توان پانزده كيلوگرم است. 72/238 روز زمين طول مي كشد تا اين قمر يك دور حول مشتري بچرخد. لدا، در سال 1974، توسط چارلز كول كشف شد.
|
هيماليا
هيماليا، دهمين قمرمشتري است. قطرآن،110 مايل(170كيلومتر) است ودر فاصله 7000000 مايلي(11480000كيلومتري) مشتري مي چرخد. جرم هيماليا، 5/9 در ده به توان هيجده كيلوگرم است. 5662/250 روز زمين طول مي كشد تا اين قمر يك دور حول مشتري بچرخد. هيمايا، در سال 1904، توسط سي.پرين كشف شد
|
ليسيتا
ليسيتا، يازدهمين قمرمشتري است. قطرآن،15 مايل(24كيلومتر) است ودر فاصله 7200000 مايلي(11720000كيلومتري) مشتري مي چرخد. جرم ليسيتا، 8 در ده به توان شانزده كيلوگرم است. 22/259 روز زمين طول مي كشد تا اين قمر يك دور حول مشتري بچرخد. درباره ليسيتا مطالب بسيار كمي شناخته شده است. ليسيتا، در سال 1938، توسط اس.نيكولسون كشف شد.
|
الارا
الارا، دوازدهمين قمرمشتري است. قطرآن،50 مايل(2480كيلومتر) است ودر فاصله 7250000 مايلي(11737000كيلومتري) مشتري مي چرخد. جرم الارا، 8 در ده به توان هفده كيلوگرم است. 6528/259 روز زمين طول مي كشد تا اين قمر يك دور حول مشتري بچرخد. درباره الارا مطالب بسيار كمي شناخته شده است. الارا، در سال 1905، توسط سي.پرين كشف شد.
|
آنانك
آنانك، سيزدهمين قمرمشتري است. قطرآن،5/12 مايل(20كيلومتر) است ودر فاصله 13100000 مايلي(21200000كيلومتري) مشتري مي چرخد. جرم آنانك، 4 در ده به توان شانزده كيلوگرم است. 631 روز زمين طول مي كشد تا اين قمر يك دور حول مشتري بچرخد(در خلاف جهت مشتري مي چرخد). درباره آنانك مطالب بسيار كمي شناخته شده است. آنانك، در سال 1951، توسط اس.نيكولسون كشف شد.
|
كارم
كارم، چهاردهمين قمرمشتري است. قطرآن،5/18 مايل(30كيلومتر) است ودر فاصله 13800000 مايلي(22600000كيلومتري) مشتري مي چرخد. جرم آنانك، 9 در ده به توان شانزده كيلوگرم است. 692 روز زمين طول مي كشد تا اين قمر يك دور حول مشتري بچرخد(در خلاف جهت مشتري مي چرخد). درباره كارم مطالب بسيار كمي شناخته شده است. كارم، در سال 1938، توسط اس.نيكولسون كشف شد.
|
پاسيفايي
پاسيفايي، پانزدهمين قمرمشتري است. قطرآن،22 مايل(36كيلومتر) است ودر فاصله 14600000 مايلي(23500000كيلومتري) مشتري مي چرخد. جرم پاسيفايي، 2 در ده به توان بيست و سه كيلوگرم است. 735 روز زمين طول مي كشد تا اين قمر يك دور حول مشتري بچرخد(در خلاف جهت مشتري مي چرخد). درباره پاسيفايي مطالب بسيار كمي شناخته شده است. كارم، در سال 1908، توسط پي.ملوت كشف شد.
|
سينوپ
سينوپ، شانزدهمين قمرمشتري است. قطرآن،5/17 مايل(28كيلومتر) است ودر فاصله 14700000 مايلي(23700000كيلومتري) مشتري مي چرخد. جرم سينوپ، 8 در ده به توان شانزده كيلوگرم است. 758 روز زمين طول مي كشد تا اين قمر يك دور حول مشتري بچرخد(در خلاف جهت مشتري مي چرخد). درباره سينوپ مطالب بسيار كمي شناخته شده است. سينوپ، در سال 1914، توسط اس.نيكولسون كشف شد.
|
جي1
هفدهمين و خارجي ترين قمر، اس1999جي1، كوچكترين قمر شناخته شده اي است كه به دور مشتري مي چرخد. قطرآن،3مايل(5كيلومتر) است ودر فاصله 15 ميليون مايلي(24 ميليون كيلومتري) مشتري مي چرخد. 774 روز زمين طول مي كشد تا اين قمر يك دور حول مشتري بچرخد(در خلاف جهت مشتري مي چرخد). اين قمر، در سال 2000، توسط رابرت اس. مك ميلان( در برنامه فضايي دانشگاه آريزونا) كشف شد
|
نظرات شما عزیزان: